Giới thiệu bệnh điếc nghề nghiệp
Bệnh ĐNN là một bệnh có tỷ lệ mắc đứng thứ hai trong số các bệnh nghề nghiệp được bảo hiểm ở Việt Nam; hàng năm có khoảng từ 250 đến 500 trường hợp được Viện giám định Y khoa kết luận là bị bệnh ĐNN.
Nguyên nhân của bệnh ĐNN
Do tiếp xúc với mức tiếng ồn vượt quá tiêu chuẩn cho phép trong môi trường lao động; bệnh không có khả năng hồi phục nhưng có thể dự phòng được bằng các biện pháp đơn giản.
Đặc điểm của bệnh điếc nghề nghiệp.
+ Điếc đối xứng hai bên: ngưỡng nghe chênh không qúa 15 dB (ở 500, 1000,2000 Hz), 30 dB (ở 3000, 4000,6000 Hz)
+ Đường biểu diễn thính lực có khuyết chữ V ở tần số 4000 Hz: Là đặc trưng ở thời kỳ đầu.
+ ĐNN là do tổn thương ốc tai: Điếc tiếp âm; Đường âm khí, xương trùng nhau.
+ ĐNN không hồi phục: Nếu là mệt mỏi thính lực thì có hồi phục.
+ ĐNN không tự tiến triển: Ngừng tiếp xúc, ngừng tiến triển
Biểu hiện của ĐNN.
+ Giai đoạn đầu (mệt mỏi thính lực):
– Thích ứng, xảy ra sau vài tháng.
– ù tai, suy nhược.
– Có thể hồi phục.
– Giảm ở 4000 Hz
+ Giai đoạn tiềm tàng:
– 1-5 hoặc 7 năm.
– Bệnh nhân khó cảm nhận, phát hiện bằng đo thính lực âm.
– Khuyết chữ V rõ, đỉnh 50-60 dB.
Giai đoạn tiềm tàng gần hoàn toàn:
– Kéo dài 10-15 năm
– Không nghe không nghe được tiếng nói thầm.
– Khuyết chữ V mở rộng đến 2000 Hz.
+ Giai đoạn điếc rõ rệt:
– ù tai, nghe khó khăn
– Khuyết chữ V mở rộng đến 250 Hz
– Ngưỡng đau hạ thấp (Bình thường >120 dB).
+ Thể không điển hình:
+ Không khuyết ở 4000 Hz
+ Đốt cháy giai đoạn.
+ Điếc không đối xứng.
Chẩn đoán bệnh ĐNN.
Chẩn đoán xác định
Yếu tố tiếp xúc:
– Tiếng ồn tại nơi làm viêch vượt quá TCCP.
– Tiếp xúc >3 tháng
Đo thính lực âm hoàn chỉnh.
– Biểu đồ thính lực hình V đáy ở 4000 Hz.
– Nghe kém cả hai tai.
– Đường khí trùng đường xương.
Điều kiện được nhận đền bù bảo hiểm xã hội
– Tiếp âm; hai tai; giảm >35% (Tính thiếu hụt thính lực theo Fowler-Sabine).
– Tiếp xúc >6 giờ/ngày; kéo dài > 6 tháng; bảo đảm >3 tháng.
– Biểu đồ hình V.
Tính % tổn thương cơ thể theo bảng Felmann- Lessing cải biên của Ngô Ngọc Liễn 1983.
Điều kiện chuyển sang công việc khác
(ồn <70 dB)
– Tổng thương >40%
– Giảm >20 dB ở 2048 Hz trên 6 tháng.
– Dưới 27 tuổi, giảm >20%
Chẩn đoán phân biệt
Điếc tuổi già: >40 tuổi giảm 0,5 dB/năm; ngừng tiếp xúc vẫn tiến triển.
Điếc do chấn thương sọ não, do nhiễm độc: hỏi tiền sử
Điếc do chấn thương âm:
Điếc không tăng, tổn thương tiền đình.
Viêm tai:
– Viêm tai giữa: Khí dưới xương, tổn thương màng nhĩ.
– Viêm tai trong: có thể như ĐNN, hay kèm tổn thương tiền đình.
– Xốp xơ tai: Hỗn hợp
Biện pháp dự phòng.
Biện pháp kỹ thuật: Giảm từ nguồn, cách ly; hấp thụ, sắp xếp.
Biện pháp phòng hộ cá nhân: Cuối cùng; nút bao tai; phòng nghỉ; thời gian.
Biện pháp y tế
– Phát hiện sớm biểu hiện bệnh
+ Nghiệm pháp mệt mỏi thính lực: Đo ở 1000Hz; bình thường <5dB.
+ Đo thính lực sơ bộ: Đo khí 1000, 4000 Hz; nghi ngờ 50-60 dB.
– Nguyên tắc đo thính lực hoàn chỉnh:
+ Đo khi nghi ngờ; âm nền 35 dB; nghỉ 6 giờ
+ Đo khí; ở 1000 Hz; sau thứ tự 1000,2000,4000,8000;250,500.
Ngưỡng nghe trung bình ở 500, 1000, 2000 Hz không quá 25 dB.
Giám sát kiểm tra môi trường lao động:
Không quá 85 dBA/ 8 giờ
Tuyên truyền giáo dục./.
Bệnh điếc do tiếng ồn (điếc NN) (Thông tư liên tịch số 08/1998/TTLT-BYT-BLĐTBXH)
Điếc nghề nghiệp là tình trạng chấn thương âm thanh ở tai, do tiếng ồn ở môi trường lao động đạt đến mức gây hại, tác động trong một thời gian dài gây nên những tổn thương không hồi phục những tế bào thần kinh ở tai trong.
Những người làm việc ở các nhà máy, công trường, xí nghiệp, cơ sở sản xuất có tiếng ồn lớn đều có thể bị điếc nghề nghiệp. Từ lâu điếc nghề nghiệp được công nhận là một bệnh nghề nghiệp (bệnh do nghề nghiệp gây ra và được hưởng đền bù, trợ cấp khi mắc bệnh).
Người bình thường mắc điếc nghề nghiệp khi tiếp xúc với tiếng ồn có cường độ cao từ 85dB trở lên, thời gian tiếp xúc lâu từ 3 tháng trở lên với mỗi ngày ít nhất là 6 giờ.
Ở nước ta, điếc nghề nghiệp được công nhận là một trong 8 bệnh nghề nghiệp thường gặp. Tại các nước công nghiệp điếc nghề nghiệp đứng hàng đầu tổng các bệnh nghề nghiệp.
Triệu chứng
Bệnh kéo dài, âm ỉ hàng năm, người bệnh thường không tự biết vì chỉ có một triệu chứng là nghe kém. Bệnh thường diễn biến làm 3 giai đoạn với thời gian khác biệt nhau tùy theo từng người.
Giai đoạn thích ứng
Những ngày đầu lao động ở nơi có tiếng ồn lớn, người bệnh cảm thấy mệt mỏi, khó chịu, tai ù, tức như đút nút lỗ tai: inh tai, nghe kém sau hay cuối giờ lao động, nếu được theo dõi qua đo thính lực thấy lúc đầu chỉ có thiếu hụt ở tần số 4096Hz, có thể tới 40 – 50dB ở cả hai tai. Sau vài ba tuần, các triệu chứng trên giảm và hết hẳn, người bệnh tưởng như đã thích ứng được với tiếng ồn nhưng thực ra còn lại nghe kém ở tần số cao.
Giai đoạn tiềm tàng
Triệu chứng duy nhất gặp ở người bệnh chính là nghe kém.
- Nghe kém ngày càng tăng, cả hai tai, lan dần tới các tần số cao, các tần số sinh hoạt chưa hoặc chưa giảm sút không đáng kể nên người bệnh thường không để ý tới. Nếu có lưu ý thấy nghe kém với tiếng cao, nghe tiếng nói thầm giảm hơn nghe tiếng nói thường.
- Nghe kém ngày càng tiến triển nhưng từ từ, kéo dài hàng ngày, hàng năm tùy theo từng người.
Giai đoạn rõ rệt
Khi nghe ở các tần số sinh hoạt cũng bị giảm sút, người bệnh tự ý thức được bị nghe kém do ảnh hưởng đến giao tiếp ngôn ngữ. Nghe kém thể tiếp âm, luôn đối xứng hai tai, ngày càng tăng, đưa tới suy giảm ở tất cả các tần số trở thành điếc rõ rệt và có thể đưa tới điếc nặng, điệc đặc cả hai tai.
Thời gian và mức độ tiến triển khác biệt nhau tùy theo từng người.
Đo thính lực thất xuất hiện lần lượt các dạng:
- Nghe kém tiếp âm thể loa đạo đáy, đối xứng hai tai, thường có hiện tượng hồi thính.
- Nghe kém tiếp âm toàn loa đạo.
Chẩn đoán
- Trước hết cần xác định đối tượng có làm việc ở nơi có tiếng ồn cường độ với cường độ >85dB, thời gian lâu quá 3 tháng liên tụ với mỗi ngày tối thiệu 6 giờ. Chỉ những người làm việc trong điều kiện như vậy mới mắc điếc nghề nghiệp.
- Đo thính lực sơ bộ để phát hiện có nghe kém rõ rệt ở tần số cao, đối xứng hai tai.
- Đo thính lực hoàn chỉnh để xác định có nghe kém tiếp âm, đối xứng hai tai, thể loa đạo đáy hay toàn loa đạo.
Điều trị bệnh điếc nghề nghiệp
Trong trường hợp người lao động được chẩn đoán là điếc do nghề nghiệp thì cách điều trị tốt nhất nhằm giúp người bệnh có thể trao đổi, nói chuyện với mọi người xung quanh là sử dụng máy trợ thính hoặc cấy điện cực ốc tai.
Tuy nhiên, việc sử dụng máy trợ thính người bệnh cũng cần hết sức lưu ý điều chỉnh tần số phù hợp với tình trạng điếc. Người bệnh không nên tự ý đi mua máy trợ thính mà chưa có kiểm tra tình trạng tai hay sự tư vấn của bác sĩ.
Phòng tránh bệnh điếc nghề nghiệp
Bệnh điếc nghề nghiệp nếu không kịp thời phòng tránh sẽ để lại biến chứng là điếc vĩnh viễn, không có khả năng phục hồi. Vì vậy, những người lao động làm việc trong các nhà máy, xí nghiệp… có tiếng ồn lớn có thể tự bảo vệ sức nghe của tai bằng cách:
- Sử dụng dụng cụ phòng hộ: loa che tai, nón che tai, nút bịt tai… Những dụng cụ này sẽ làm giảm từ 20 – 15dB nên sẽ đưa cường độ âm thanh gây hại cho tai giảm uống. Bạn nên lựa chọn những dụng cụ vừa khít với cấu trúc của tai bạn mà không gây khó chịu hay kích ứng, không làm ảnh hưởng đến quá trình lao động.
- Không nên làm việc ở nơi có tiềng ồn lớn liên tục trong 8 tiếng, cần có thời gian ngắn nghỉ ngơi để phục hồi thính lực.
- Khi phát hiện có dấu hiệu ù tai, nghe kém… người bệnh cần tìm đến các chuyên khoa để khám và điều trị kịp thời.
Đối với người quản lý nên sắp xếp thời gian cho người lao động nghỉ ngơi yên tĩnh trong những giờ nghỉ giữa ca hoặc nghe nhạc với cường độ nhẹ. Đồng thời, sử dụng những thiết bị máy móc có tiếng ồn không quá lớn, giúp môi trường làm việc của công nhân được yên tĩnh và an toàn hơn.
Nguồn: https://bookingcare.vn/ & http://khambenhnghe.com