Kịch bản ứng phó sự cố hóa chất khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG)
a) Sự cố có thể xảy ra:
Sự cố rò rỉ, cháy nổ kho chứa gas có thể xảy ra bất cứ vị trí nào trong toàn bộ hệ thống công nghệ nhập/xuất và bất kỳ thời gian nào trong ngày. Các tình huống nổ bồn, bình, đường ống LPG nếu xảy ra sẽ rất nguy hiểm.
b) Các biện pháp phòng ngừa:
– Trang bị đầy đủ, đúng chủng loại các thiết bị của hệ thống công nghệ và các thiết bị giám sát;
– Lập kế hoạch và thực hiện kiểm tra thường xuyên và định kỳ tất cả các thiết bị theo đúng quy định nhà nước, hướng dẫn của nhà sản xuất. Đặc biệt cần có kế hoạch thực hiện việc kiểm tra các trang thiết bị điện bao gồm cả điện động lực và điện chiếu sáng để ngăn chặn các khả năng chập điện trong các động cơ, trên dây dẫn qua các khu vực nguy hiểm;
– Sửa chữa ngay tất cả các thiết bị khi phát hiện hư hỏng. Tuyệt đối không vận hành hệ thống tại khu vực có phát hiện hư hỏng mà chưa có biện pháp bổ sung ngăn ngừa sự cố hữu hiệu;
– Giải pháp phòng ngừa đối với yếu tố con người:
+ Công nhân tuyển dụng làm việc tại kho phải đủ sức khoẻ, được đào tạo cơ bản về lĩnh vực công việc mình được phân công cũng như có kiến thức cơ bản về LPG;
+ Khi nhận việc, công nhân phải được biết rõ về các mối hiểm nguy có thể gặp phải trong công việc mình sắp làm và các biện pháp ngăn ngừa, phòng tránh, ứng phó với các mối hiểm nguy đó;
+ Hướng dẫn công nhân chi tiết bằng văn bản những quy trình cần thực hiện khi làm việc. Chỉ những công nhân đã qua đào tạo và kiểm tra đủ tiêu chuẩn mới được làm các công việc có yêu cầu cao về an toàn và kiến thức kỹ thuật;
+ Khi làm việc, tất cả công nhân phải được trang bị và sử dụng đúng chủng loại bảo hộ lao động.
– Giải pháp phòng ngừa đối với yếu tố hệ thống:
+ Xây dựng và hoàn thiện toàn bộ hệ thống quy trình, hướng dẫn chi tiết cho từng loại công việc;
+ Có kế hoạch kiểm tra, kiểm soát và thực hiện việc kiểm tra kiểm soát như nêu trong phần giải pháp thiết bị trên;
+ Tổ chức đào tạo huấn luyện phòng ngừa ứng phó sự cố khẩn cấp nói chung và sự cố hóa chất nói riêng;
+ Tổ chức giáo dục ý thức làm việc an toàn cho người lao động;
+ Bố trí nhân lực phù hợp yêu cầu công việc;
+ Tổ chức kiểm tra sức khoẻ, xây dựng chế độ làm việc, nghỉ ngơi và nghỉ dưỡng cho người lao động ít nhất cũng theo quy định nhà nước (nếu không có điều kiện tốt hơn);
+ Tổ chức cho tất cả cán bộ nhân viên làm việc trực tiếp với hóa chất phải tham gia các khóa đào tạo về hóa chất để đảm bảo mọi cán bộ nhân viên này có chứng chỉ đào tạo an toàn hóa chất.
c) Một số biện pháp xử lý khi xảy ra sự cố:
– Cấp cơ sở: Trường hợp tai nạn sự cố nhỏ không lập tức gây nguy hại đối với tính mạng, tài sản và môi trường. Các tình huống này có thể kiểm soát được bởi các biện pháp xử lý tại chỗ. Chủ doanh nghiệp chịu trách nhiệm huy động nguồn lực ứng cứu của đơn vị (đội ứng phó sự cố hóa chất cấp cơ sở) và thực hiện các biện pháp xử lý.
Các tình huống cấp cơ sở gồm các tình huống sau hoặc mức độ tương tự các tình huống sau:
+ Rò rỉ khí nhỏ từ các mối nối đường ống, bồn chứa với các thiết bị, các rò rỉ nhỏ từ gioăng đệm trên các máy bơm, máy nén mà mắt thường có thể phát hiện hoặc phải dùng bọt xà phòng mới phát hiện được;
+ Xì chai đang hoặc đã nạp;
+ Tuột ống mềm nối với tàu, ống mềm nạp cho xe bồn nhưng không bắt lửa;
+ Gãy ống hàng lỏng, hơi kích thước nhỏ dưới 2” không kèm theo cháy;
+ Va quệt xe bồn, xe chở bình trong khu vực kho nhưng không gây cháy nổ;
+ Cháy nhỏ, xa khu vực đường ống công nghệ, bồn chứa;
+ Cháy trong khu vực nhà văn phòng, nhà xe, trên bãi trống được phát hiện kịp thời dễ dàng khống chế bằng các dụng cụ chữa cháy cầm tay;
+ Sét đánh gần khu vực kho không gây cháy;
+ Cháy nổ nhỏ ở các đơn vị xung quanh chưa trực tiếp ảnh hưởng đến kho.
+ Công nhân bị bỏng lạnh, choáng do khí.
– Cấp khu vực: Trường hợp sự cố gây nên những mối nguy hiểm nhất định đối với tính mạng, tài sản và môi trường. Để có thể kiểm soát các tình huống này và ngoài sự kiểm soát của đội ứng phó sự cố hóa chất cấp cơ sở cần phải có sự phối hợp, chỉ đạo ứng cứu của chính quyền địa phương, các đơn vị có lực lượng, phương tiện sẵn có gần kề khu vực xảy ra sự cố theo phương án đã thỏa thuận trước.
Các tình huống sự cố cấp khu vực bao gồm các tình huống sau hoặc mức độ tương tự các tình huống sau:
+ Rò rỉ lớn trên đường ống nhập hay trên bồn như: Xì bồn do van an toàn hỏng, gãy ống nhập… và hậu quả là một lượng lớn khí thoát ra không khí;
+ Cháy gần bồn, đường ống công nghệ, trạm bơm, trạm nạp LPG vào chai có nguy cơ cháy lan vào các khu vực đó;
+ Sét đánh thẳng lên khu vực kho;
+ Đâm va xe bồn, xe chở bình vào hệ thống công nghệ của kho;
+ Cháy nổ từ bên ngoài sát tường kho có nguy cơ cháy lan sang kho;
+ Công nhân bị thương nặng hay tử vong do tai nạn lao động hay do tiếp xúc LPG.
– Cấp quốc gia: Sự cố hóa chất cấp quốc gia là sự cố vượt quá khả năng ứng phó của các tỉnh, thành và có tác động đặc biệt nghiêm trọng. Khi xảy ra sự cố Ban Chỉ đạo ứng phó sự cố hóa chất tỉnh Thanh Hóa chỉ huy ứng cứu đồng thời báo cáo để Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm Cứu nạn trực tiếp chỉ đạo, phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức ứng phó.
Các tình huống sự cố cấp quốc gia bao gồm các tình huống sau hoặc mức độ tương tự các tình huống sau:
+ Cháy nổ trong kho và có nguy cơ lan truyền sang các kho khác;
+ Cháy nổ hay đổ vỡ tràn LPG từ các bồn do hậu quả của thiên tai không kiểm soát được.