Các nghiên cứu đã chứng minh nguyên nhân chủ yếu gây ra tình trạng biến đổi khí hậu theo chiều hướng tiêu cực trên phạm vi toàn cầu là do sự gia tăng của khí nhà kính trong bầu khí quyển bởi các hoạt động kinh tế của con người. Việc đẩy mạnh sự phát triển của công nghiệp và các ngành sản xuất khác đã làm tăng nồng độ các loại khí CO2, N2O, NO, CH4, H2S bụi và hơi nước và gây nên hiệu ứng nhà kính. Kết quả đo lường cho thấy hiện nay nồng độ CO2 trong khí quyển đã cao hơn 30 – 35% so với trước đây (thời kỳ tiền công nghiệp hóa).
Điều đáng nói ở đây là những hiểm họa nghiêm trọng mà tình trạng biến đổi khí hậu mang lại cho nhân loại, đặc biệt là những người nghèo bởi bản thân họ không phải là đối tượng gây ra biến đổi khí hậu nhưng lại chịu những tác động và thiệt hại nghiêm trọng nhất. Xét trên bình diện rộng lớn và lâu dài thì biến đổi khí hậu làm suy giảm chất lượng môi trường sống, phá hủy đa dạng sinh học, cạn kiệt các nguồn tài nguyên và vì vậy không đảm bảo chất lượng đời sống dân cư.
Để đối phó với tình trạng biến đổi khí hậu cũng như thực hiện mục tiêu phát triển bền vững thì vấn đề cốt yếu chính là giảm thiểu tối đa mức phát thải khí nhà kính bằng các biện pháp cụ thể như:
– Tăng cường phát triển và áp dụng rộng rãi công nghệ sạch, công nghệ tiết kiệm năng lượng để hạn chế mức phát thải.
– Xây dựng các biện pháp thiết thực, đồng bộ để thắt chặt quản lý trong tất cả các lĩnh vực công nghiệp, khai thác khoáng sản, nông nghiệp, năng lượng và xử lý chất thải.
– Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục ý thức bảo vệ môi trường và các kỹ năng cần thiết trong việc ứng xử, đối phó với tình trạng biến đổi khí hậu với các biểu hiện cụ thể như lũ lụt, hạn hán, sự cố môi trường,…
– Phát triển diện tích rừng trồng và có phương án bảo vệ rừng hiệu quả, đặc biệt là rừng ngập mặn ven biển nhằm tăng cường khả năng hấp thụ khí nhà kính và từng bước thích nghi với tình trạng biến đổi khí hậu.
Kinh nghiệm ứng phó với biến đổi khí hậu của các quốc gia trên thế giới cho thấy việc ưu tiên thực hiện đồng các chính sách kinh tế – xã hội giúp giảm thiểu gánh nặng tài chính và mang lại hiệu quả tích cực. Chính vì vậy mà việc lồng ghép các biện pháp nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu với quá trình hoạch định chính sách là hoàn toàn cần thiết. Nói cách khác, các hoạt động cụ thể nhằm hình thành nên một cơ chế phù hợp với những chính sách và hành động thiết thực là mục tiêu cơ bản để ngăn ngừa và giảm thiểu các tác động tiêu cực của tình trạng biến đổi khí hậu đối với đời sống dân cư, môi trường, kinh tế và xã hội quốc gia.