Theo kết quả báo cáo thực hiện tại tất cả các tỉnh thành trên cả nước thì trong năm 2015 đã xảy ra 7.620 vụ tai nạn lao động làm 7.785 người bị thương. Đặc biệt số vụ tai nạn lao động xảy ra nhiều nhất trong lĩnh vực xây dựng (chiếm 35,2%), tiếp đến là các lĩnh vực cơ khí chế tạo, khai thác khoáng sản và sản xuất nông lâm nghiệp.
Mặc dù công tác an toàn, vệ sinh lao động đã được nhiều ban ngành và doanh nghiệp chú ý đẩy mạnh song trên thực tế tình hình tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và cháy nổ vẫn diễn biến rất nghiêm trọng mà biểu hiện cụ thể nhất chính là số vụ tai nạn lao động, số người chết do tai nạn lao động và số vụ cháy đều tăng. Điều này cho thấy các bất cập trong công tác kiểm soát an toàn, vệ sinh lao động tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh. Do đó, để công tác này thực sự mang lại hiệu quả cao và thường xuyên thì cần có sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý an toàn lao động với cơ sở sản xuất kinh doanh, trong đó biện pháp hàng đầu là đẩy mạnh huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động để từng bước nâng cao nhận thức cho người lao động.
Xuất phát từ yêu cầu thực tế, Chính phủ đã ban hành Nghị định 39/2016/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn, vệ sinh lao động. Theo các qui định tại Nghị định này thì tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh phải có trách nhiệm thành lập bộ phận an toàn, vệ sinh lao động và thực hiện nghiêm chỉnh các biện pháp nhằm phòng ngừa các nguy cơ gây mất an toàn đối với người lao động. Cụ thể:
– Đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh ở lĩnh vực như khai thác khoáng sản, thi công công trình xây dựng, sửa chữa, đóng tàu biển, truyền tải và phân phối điện… đảm bảo điều kiện có từ 01 đến 03 nhân viên phụ trách công tác an toàn, vệ sinh lao động tùy theo số lượng người lao động tại cơ sở.
– Đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh những ngành nghề, lĩnh vực khác thì cần đảm bảo từ 01 đến 02 người phụ trách công tác an toàn, vệ sinh lao động và cũng tùy theo số lượng lao động tại cơ sở.
Trên tinh thần Nghị định 39 và các văn bản qui phạm pháp luật khác, các cơ sở sản xuất kinh doanh từng bước xây dựng cách thức kiểm soát các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại tại nơi làm việc và thực hiện khai báo, điều tra, thống kê và báo cáo tai nạn lao động. Trong đó, việc kiểm soát các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại tại nơi làm việc căn cứ vào việc nhận diện, đánh giá các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại, người sử dụng lao động xác định mục tiêu và các biện pháp phù hợp để phòng, chống tác hại của các yếu tố này theo thứ tự ưu tiên:
Một là, loại trừ các này ngay từ khâu thiết kế nhà xưởng, lựa chọn công nghệ tiên tiến, trang thiết bị hiện đại và nguyên vật liệu đảm bảo an toàn hơn.
Hai là, ngăn chặn, hạn chế sự tiếp xúc, giảm thiểu tác hại của các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại bằng việc sử dụng các biện pháp kỹ thuật và áp dụng các biện pháp tổ chức, hành chính (thông tin, tuyên truyền, giáo dục, huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động; xây dựng nội quy, quy trình làm việc an toàn, vệ sinh lao động; chế độ bảo hộ lao động, chăm sóc sức khỏe người lao động; quản lý máy, thiết bị, vật tư, chất có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động).
Từ đó, xác định rõ thời gian, địa điểm và nguồn lực để thực hiện có hiệu quả các biện pháp đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động tại các cơ sở sản xuất kinh doanh.