Cùng với thực hiện các mục tiêu về phát triển bền vững thì công tác đảm bảo chất lượng môi trường càng được chú trọng hơn trong thời gian qua. Việc nhà nước ban hành nhiều văn bản chỉ đạo hướng dẫn, hoàn thiện hệ thống chính sách, qui phạm pháp luật và luật hóa các công cụ, biện pháp thực hiện công tác phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường thể hiện sự chuyển biến tích cực trong nhận thức của cơ quan đứng đầu hiện nay.
Thực tế những năm gần đây, các cơ quan, đơn vị có chức năng chuyên trách trong vấn đề phòng ngừa ô nhiễm và ứng phó sự cố môi trường đều thực hiện các biện pháp nhằm rà soát, bổ sung, điều chỉnh kế hoạch phòng chống thiên tai, lụt bão, cháy nổ, cháy rừng và tìm kiếm cứu nạn phù hợp với thực tế. Bên cạnh đó, nhà nước khuyến khích việc tổ chức huấn luyện, diễn tập và kiểm tra công tác thực hiện bảo đảm về con người và phương tiện kỹ thuật nhằm sẵn sàng ứng phó kịp thời, có hiệu quả với các tình huống sự cố có thể xảy ra.
Để nâng cao hiệu quả thực hiện các công cụ phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường thì các cơ quan chuyên trách, các cá nhân trực tiếp thực hiện quản ký, giám sát môi trường cần chú ý một số vấn đề sau:
Thứ nhất, tăng cường áp dụng các công cụ chính sách và luật pháp nhằm tiếp tục hoàn thiện, cụ thể hóa hệ thống các văn bản pháp luật liên quan đến công tác phòng ngừa, ứng phó sự cố; rà soát điều chỉnh những nội dung thiếu chặt chẽ, bất hợp lý và không phù hợp với thực tế; có cơ chế phối hợp, phân công, phân cấp rõ ràng để gắn trách nhiệm cụ thể đối với từng cá nhân, từng tổ chức, doanh nghiệp.
Thứ hai, đẩy mạnh hơn nữa việc triển khai các công cụ kinh tế nhằm kiểm tra, giám sát, thanh tra các hoạt động đối với môi trường. Mặt khác, thực hiện chặt chẽ các biện pháp về kinh tế không chỉ nhằm huy động đủ nguồn lực tài chính để đầu tư, hỗ trợ cho các hoạt động quản lý rủi ro sự cố đối với môi trường mà còn là biện pháp hữu hiệu để xử phạt nghiêm minh các tổ chức, cá nhân vi phạm các qui định trong công tác bảo vệ môi trường.
Thứ ba, tăng cường hơn nữa việc triển khai các công cụ giáo dục và truyền thông môi trường trên thực tế nhằm nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của người dân, các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh đối với công tác phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường. Việc làm này mang lại hiệu quả thiết thực bởi đã biến nhận thức thành các hành động cụ thể để mỗi cá nhân, tôt chức và toàn bộ cộng đồng có khả năng cue động phòng ngừa và ứng phó với các sự cố có thể xảy ra.