QCVN 05A : 2020/BCT
QUY CHUẨN KỸ THUẬT QUỐC GIA VỀ AN TOÀN TRONG SẢN XUẤT, KINH DOANH, SỬ DỤNG, BẢO QUẢN VÀ VẬN CHUYỂN HÓA CHẤT NGUY HIỂM
(Có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2022)
Yêu cầu về thiết bị
1. Thiết bị sản xuất, bảo quản, vận chuyển, sử dụng hóa chất nguy hiểm phải đảm bảo yêu cầu chung về an toàn theo quy định tại TCVN 2290: 1978
“Yêu cầu đối với các bộ phận chủ yếu của kết cấu.
2.1.1. Vật liệu được sử dựng trong kết cấu của thiết bị sản xuất không được nguy hiểm và có hại. Không cho phép sử dụng các nguyên vật liệu mới, chưa qua kiểm tra đánh giá vệ sinh và an toàn.
2.1.2. Các bộ phận về thiết bị sản xuất (trong đó có: dây dẫn điện, ống dẫn, dây cáp phải tính toán để đảm bảo khả năng khi xảy ra hư hỏng ngẫu nhiên không gây nguy hiểm.
2.1.3. Trong kết cấu của thiết bị sản xuất có trang bị các hệ thống khí nén, thuỷ lực và các hệ thống khác thì phải đảm bảo an toàn theo yêu cầu của từng hệ thống đó.
2.1.4. Đối với các bộ phận chuyển động của thiết bị sản xuất, nếu có nguy cơ gây ra nguy hiểm thì phải che chắn an toàn, những không được làm mất chức năng của chúng.
Trong trường hợp không thể áp dụng các biện pháp che chắn thì phải có trang bị tín hiệu phòng ngừa.
2.1.5. Các bộ phận cấu tạo của thiết bị sản xuất không được có những góc nhọn, cạnh sắc bề mặt gồ ghề có thể gây nên nguy hiểm (nếu các loại đó không thuộc chức năng kĩ thuật của thiết bị).
2.1.6. Kết cấu của thiết bị sản xuất phải loại trừ khả năng tiếp xúc ngẫu nhiên của người với các phần nóng và quá lạnh của thiết bị.
2.1.7. Sự thu và toả nhiệt, cũng như sự thải hơi nước của thiết bị sản xuất trong gian sản xuất không được vượt quá mức quy định.
2.1.8. Nơi làm việc của công nhân trên các thiết bị sản xuất phải an toàn và thuận tiện khi thực hiện các thao tác. Trong trường hợp cần thiết để đảm bảo cho công nhân khỏi ảnh hưởng môi trường có hại bên ngoài thì thiết bị sản xuất phải có buồng điều khiển. Kết cấu và việc bố trí buồng điều khiển không được gây ra nguy hiểm, có hại, và trở ngại thao tác của công nhân.
2.1.9. Đối với những thiết bị sản xuất khi vận hành đòi hỏi người công nhân phải đi lại thì phải bố trí lối đi thuận tiện cả về mặt cấu trúc lẫn kích thước và sàn thao tác, thang lên xuống….
2.1.10. Trên các thiết bị sản xuất có bố trí ghế ngồi điều khiển, thì kết cấu của ghế phải, có khả năng điều chỉnh lên, xuống, quay, có điểm tựa lưng, đặt chân cho phù hợp với nhân trác học và yêu cầu về vệ sinh lao động.
2.1.11. Trong các trường hợp cần thiết, thiết bị sản xuất có trang bị đèn chiếu sáng cục bộ phù hợp với điều kiện sản xuất (môi trường cháy nổ, độ ẩm cao…) thì phải trừ khả năng xảy ra tai nạn điện.
2.1.12. Các hệ thống điều khiển thiết bị sản xuất phải đảm bảo tin cậy để không gây ra nguy hiểm khi các hệ thống chức năng đồng thời hoạt động.
2.1.13. Các thiết bị báo hiệu, các bộ phận tự động dùng máy và ngắt thiết bị ra khỏi nguồn năng lượng khi có sự cố hay khi làm việc ở chế độ nguy hiểm phải được bố trí đầy đủ trong kết cấu của thiết bị sản xuất.
2.1.14. Khi cần thiết, thiết bị sản xuất có phanh hãm, thì phanh hãm đó phải đảm bảo an toàn và phù hợp với yêu cầu quy định trong các tiêu chuẩn có liên quan.
2.1.15. Thiết bị sản xuất có bộ phận đúng đột ngột, thì kết cấu của loại đó không được gây ra nguy hiểm khi bộ phận đúng đột ngột làm việc.
2.1.16. Các bộ phận của thiết bị sản xuất cũng như cơ cấu kẹp chạt, nâng hạ hay truyền động phải được trang bị các phương tiện ngăn ngừa khả năng gây ra nguy hiểm khi mất một phần hay toàn phần năng lượng (điện, thủy lực, khí nén…) cũng như khi năng lượng được phục hồi.
2.1.17. Để ngăn ngừa tai nạn điện (kể cả trường hợp công nhân thao tác nhầm) thiết bị sản xuất phải tuân theo những yêu cầu chính sau đây:
Các phần dẫn điện của thiết bị sản xuất có thể gây ra nguy hiểm phải được cách li và che chắn cẩn thận;
Các phần kim loại của thiết bị sản xuất có thể có điện áp nguy hiểm thì phải nối đất (nối không) hoặc phải có các biện pháp bảo vệ khác;
Bố trí những phần dẫn điện hở nằm kín trong thân máy hoặc trong tủ điện khoá cửa chắc chắn;
Trong sơ đồ mạch điện của thiết bị sản xuất phải có thiết bị ngắt mạch tập trung khỏi lưới điện. Khi cung cấp điện cho thiết bị sản xuất bằng nguồn điện riêng phải ngắt điện áp ở nguồn chung mà không cần ngắt điện áp ở mạch điện của thiết bị sản xuất.
2.1.18. Kết cấu của thiết bị sản xuất phải loại trừ được khả năng tích tụ các điện tích tĩnh điện với mức độ nguy hiểm.. ở những thiết bị sản xuất có mạch chứa các điện dung phải có thiết bị khử các điện tích dư.
2.1.19. Các thiết bị sản xuất trong quá trình làm việc sinh là các chất độc, cháy nổ thì phải lắp theo bộ phận hết thải.
2.1.20. Khi cần thiết thì các thiết bị sản xuất phải có bộ phận xử lý các chất độc hại nguy hiểm.
Đối với các chất không xử lý cùng nhau được thì phải có biện pháp riêng.
2.1.21. Kết cấu của thiết bị sản xuất phải đảm bảo loại trừ hoặc làm giảm ồn, rung, siêu âm đến mức độ cho phép.
2.1.22. Thiết bị sản xuất, trong quá trình làm việc sinh ra những tia bức xạ có hại, thì cần phải có phương tiện bảo vệ.”
2. Khi thay thế, bổ sung các chi tiết của thiết bị làm việc với hóa chất nguy hiểm phải đảm bảo độ bền cơ học, hóa học, độ chịu lửa, chịu nhiệt, độ kín theo đúng chỉ tiêu kỹ thuật quy định.
3. Thiết bị vận chuyển hóa chất (băng tải, băng nâng…) phải có hệ thống phát tín hiệu cảnh báo trước khi khởi động.
4. Bề mặt nóng của thiết bị và ống dẫn chứa hóa chất có thể gây ra bỏng cho người làm việc phải được che chắn cách ly.
5. Khi vận hành, sử dụng các thiết bị chứa hóa chất chịu áp lực phải thực hiện đúng những yêu cầu trong hệ thống quy chuẩn kỹ thuật về các thiết bị chịu áp lực và các quy định hiện hành.
6. Hệ thống đo lường, kiểm soát công nghệ của các thiết bị trong các quá trình sản xuất hóa chất nguy hiểm phải được kiểm tra định kỳ, hiệu chuẩn sai số đảm bảo thiết bị vận hành ổn định
Yêu cầu về phương tiện chứa và nhãn hàng hóa
1. Phương tiện chứa hóa chất nguy hiểm phải đảm bảo kín và chắc chắn, chịu được những va đập và tác động của thời tiết trong quá trình vận chuyển, chuyển tiếp hàng hoá giữa các phương tiện và xếp dỡ vào nhà xưởng, kho chứa bằng thủ công hoặc thiết bị cơ giới. Mức độ nạp phù hợp với quy định đối với từng loại hóa chất nguy hiểm. Bao bì dùng hết phải bảo quản riêng. Trường hợp sử dụng lại bao bì phải làm sạch, bảo đảm không phản ứng với hóa chất được nạp tiếp theo.
Vật liệu kê, đậy phải được đánh dấu để phân biệt từng loại hoá chất, không được dùng lẫn của nhau.
2. Phương tiện chứa hóa chất nguy hiểm phải có nhãn hàng hóa ghi đầy đủ các nội dung theo quy định hiện hành về ghi nhãn hóa chất.
3. Nhãn hàng hóa của hóa chất phải đảm bảo rõ, dễ đọc và không bị rách. Trường hợp nhãn bị mất hoặc hư hỏng không thể hiện rõ thông tin xác định hóa chất trong thiết bị chứa, phải tiến hành phân tích, xác định rõ tên và thành phần chính của hóa chất để bổ sung nhãn mới trước khi đưa ra lưu thông hoặc đưa vào sử dụng (kể cả trong trường hợp phải tiêu hủy).
TRUNG TÂM ỨNG PHÓ SỰ CỐ AN TOÀN MÔI TRƯỜNG
Số 05B Phổ Quang, Phường 2, Quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh
0903 01 01 40 (Ms.Trâm) – 0938 040 020 (Ms.Chi)
ngoctram@ungphosuco.vn – khanhchi@ungphosuco.vn